32e ict-praktijkdag #ictdag32

Inhoud

Inleiding

Scratch is een gratis programma, waarmee kinderen en jongeren kunnen leren programmeren. Ze kunnen er hun eigen games, verhalen en muziek mee maken. En tegelijkertijd leren ze de principes van programmeren en codeertaal. 

Het programma is Nederlandstalig en zeer intuïtief in het gebruik. Om er mee te kunnen programmeren, hoef je zelf geen code te schrijven: het is een zogenaamde grafische programmeeromgeving, waarbij je scripts maakt door gekleurde blokken als puzzelstukjes aan elkaar te verbinden. Doordat het programma zo eenvoudig is in het gebruik, is er voor de kinderen volop kans om hun creativiteit de ruimte te geven of een verhaal te vertellen!

Het programma werkt zowel online (via de website) als offline (indien je geen toegang hebt tot internet). Na afloop kun je jouw creaties delen met anderen in de online gemeenschap. Daar kun je ook inspiratie opdoen door de projecten van anderen te openen en hun code te bekijken.

Scratch is speciaal ontworpen voor 8- tot 14-jarigen, maar wordt gebruikt door mensen van alle leeftijden. Voor jongere kinderen bestaat er ook ScratchJR (als app voor Android en iOS).

Scratch is laagdrempelig en je bereikt snel resultaat. Elk script dat je maakt, kun je direct testen en indien nodig aanpassen ('debuggen').

Inhoud

In deze workshop leer je hoe je jongeren uit het secundair de programmeertaal Scratch kunt laten ontdekken. We overlopen eerst een aantal begrippen en concepten van programmeren die je dadelijk ook kunt toepassen met de jongeren. Daarbij tonen we ook een aantal apps en 'unplugged' activiteiten die je kunt gebruiken als opstap naar het programmeren met Scratch.

Vervolgens gaan we aan de slag met Scratch zelf, via een aantal korte oefeningen. De gebruikte oefenkaarten en fiches kun je ook direct gebruiken met je leerlingen in de klas.

Deze sessie raakt toont ook toepassingen specifiek naar jongeren toe gericht en is daarom iets geavanceerder dan die met kinderen. We tonen bijvoorbeeld hoe we spelletjes met video/webcam kunnen maken, hoe leerstof wiskunde uit het middelbaar zoals graden, coördinaten en vectoren toegepast kunnen gebruikt worden in coderen van kleine videospelen en hoe Scratch ook gebruikt kan worden om externe apparaten aan te spreken.

Tot slot geven we je tips & trics waarmee je de jongeren hun eigen games kunt laten bedenken, waarin naast de gameplay ook plaats is voor het vertellen van een verhaal. Die inhoud kun je bijvoorbeeld koppelen aan thema's uit de andere lessen. De online gemeenschap van Scratch kan hierbij dienen als inspiratie: we leggen uit hoe de jongeren daarin voorbeelden kunnen zoeken en er hun eigen versie van kunnen maken ('remixen').

 

Aan het eind van de sessie is er ook nog tijd voor vragen en feedback. 

Wat kan je niet verwachten?

Na drie uur wandel je nog niet als Scratch-expert naar buiten. Deze initiatie in Scratch is vooral bedoeld om je wegwijs te maken in de wereld van Scratch en te tonen hoe jongeren er zelfstandig mee kunnen werken (zelfgestuurd leren). We geven jullie ook tips voor het vinden van didactisch materiaal om mee verder te werken. In deze sessie krijg je alvast de nodige documentatie (digitaal) mee. Je gaat zelf aan de slag met het programma, om er daarna zelfstandig mee verder te kunnen experimenteren.

Resultaat

Na deze sessie ken je zelf de basisprincipes van het programmeren met Scratch en kun je een korte workshop uitwerken voor je leerlingen. In (bijvoorbeeld) 2 à 3 sessies van 2 uur kun je werken aan de volgende doelstellingen:

• jongeren begrijpen de basis van logisch denken (als… dan...) en passen dit toe in Scratch;
• jongeren zien de mogelijkheden in die verder rijken dan het op het eerste blik kinderlijk uitziende interface
• jongeren kunnen stukjes code programmeren > ze leren hoe ze een actie kunnen opdelen in verschillende stappen en die vervolgens kunnen coderen;
• jongeren kunnen een stuk eenvoudige code lezen (decoderen) en er eventuele fouten in ontdekken > zodat ze deze kunnen corrigeren (debuggen)
• jongeren durven zelfstandig het programma en de mogelijkheden ervan ontdekken (met behulp van Scratch-kaarten en fiches);
• jongeren weten waar ze meer informatie en voorbeelden kunnen vinden over Scratch (op de website);
• jongeren leren dat ze Scratch kunnen gebruiken om hun eigen spel te bedenken en een verhaal te vertellen (creativiteit, zelfexpressie).

Voorkennis

Verplichte kennis

• Basisvaardigheden computergebruik en internet
• Durven experimenteren
• Voorkennis van Scratch of programmeren is niet nodig: je ontdekt het programma tijdens de workshop, zoals we het ook door de jongeren laten ontdekken

Meegenomen kennis

Bekend zijn met het concept van STEM- en STE(A)M-onderwijs
(Science – Technology – Engineering – Mathematics + Arts) en het toenemend belang van mediawijsheid en ICT-vaardigheden in het onderwijs en in de maatschappij.

Lesmateriaal

Tijdens de sessie kunnen deelnemers gebruik maken van ons didactisch materiaal (Scratchkaarten, fiches...). Al dat materiaal zullen we nadien digitaal met alle deelnemers delen.

Sites

Maks vzw

Capital Digital